Hij wiens dosha's in harmonie zijn, wiens spijsvertering goed is, wiens lichaamsweefsels normaal functioneren, wiens uitscheidingsfuncties in evenwicht zijn, en wiens Zelf, geest en zintuigen altijd vol geluk zijn, hem noemt men een gezond mens. Deze definitie van gezondheid komt uit Ayurveda. Het is een holistisch medisch systeem (= aandacht voor heel de mens) dat gezondheid en ziekte ziet als weerspiegeling van de relatie tussen individueel en kosmisch bewustzijn.
Ayurveda gaat uit van de eenheid tussen lichaam en geest. Ziekte is altijd een verstoring van dit natuurlijk evenwicht. Het gaat niet alleen om een afwezig zijn van ziekten, maar ook om optimaal lichamelijk en geestelijk functioneren. Evenwicht van de drie dosha's - de fysiologische basisfuncties Vata, Pitta en Kapha speelt hierbij een belangrijke rol. Vata staat voor beweging (lucht en ruimte), Pitta voor transformatie (vuur) en Kapha voor structuur (aarde en water). Door onder andere fouten in dieet en dagelijkse routine en door stress kan de basisbalans verstoord raken waardoor ziekten op kunnen komen. Volgens de leer van de Ayurveda heeft ieder mens vier biologische en spirituele oer?drijfveren:
- een religieuze
- een financiële
- een procreatieve
- een vrijheidlievende.
Een evenwichtige, goede gezondheid is het fundament voor de bevrediging van deze instincten. Ayurveda helpt de gezonde mens gezond te blijven en de zieke om weer gezond te worden. Het is een medisch-metafysische genezende levenswetenschap, oorsprong van alle geneeskunsten, waarbij voeding en zelfwerk-zaamheid een grote rol spelen.
Bij de ayurvedische behandeling wordt de oorzaak van ziektes aangepakt met een methode (Chitiksa), die kan worden samengevat als Samana (tot rust brengen) en Shodhana ( zuivering).
De Ayurvedische geneeskunde krijgt ook binnen de westerse medische wetenschap steeds meer erkenning. De beste resultaten kunnen worden geboekt bij een verdere integratie van Ayurveda binnen de reguliere geneeskunde. In Nederland zijn ook enkele praktiserende artsen opgeleid als Maharishi Ayurveda Artsen (MAV). Maharishi Ayurveda consulten worden gegeven door universitair opgeleide artsen die zijn gespecialiseerd in Maharishi Ayurveda.
Hierna volgen enkele adressen waar men volgens de Ayurvedische methode behandeld kan worden of informatie over Ayurveda kan krijgen.